سوند معده نوعی سوند تخصصی در تجهیزات پزشکی می باشد که جنبه ی درمانی دارد که از این لوله ها برای انتقال دارو نیز استفاده می گردد. زیرا وقتی بیمار قدرت بلعیدن و یا خوردن ندارد ممکن است نتواند دارو هم بخورد. در این مواقع دارو ها از طریق سرنگ گاواژ و یک سوند معده به بیمار تزریق می شوند. روشی است که در آن لوله‌ای انعطاف‌پذیر که از دیواره شکم عبور می‌کند به معده به عنوان یک راه جایگزین برای تغذیه بیمارانی که نمی‌توانند از طریق دهان غذا بخورند، می‌گویند. این برنامه به غذاها ویا داروها مایع جامد اجازه می دهد تا مستقیماً بدون عبور از مری به معده برسند. این روش به ویژه برای تغذیه بیمارانی که مدت طولانی در بخش مراقبت های ویژه بستری بوده اند و به هر دلیلی رفلکس بلع آنها از بین رفته است مناسب است. امروز قصد داریم به تعریف انواع سوند معده وعوارض سوند گذاری بپردازیم با سایت مرکز پرستاری مهرگان نو همراه باشید.
نام دیگر سوند معده چیست؟
سوند معده به سوند گاواژ نیزشناخته می شود.
سوند گذاری معده
دلیل اصلی انجام سوندگذاری ادامه تغذیه بیمار است. بسته به فشار تومورها در ناحیه سر و گردن، در مری، به دلایل عصبی و به دلیل تنگی هایی که در اثر پرتودرمانی و شیمی درمانی در این ناحیه ایجاد می شود، ممکن است بیمار به طور طبیعی نتواند غذا را از طریق دهان مصرف کند. گاهی اوقات ممکن است برای جلوگیری از افزایش فشار در روده، محتویات معده برداشته شود. در صورتی که بیمار بیش از یک ماه نتواند یا نتواند به صورت خوراکی تغذیه شود، گاستروستومی از راه پوست و یا قرار دادن لوله ژژونوستومی توصیه می شود. تغذیه را می توان با کمک لوله نازکی که از بینی به معده یا از بینی به روده کوچک باقی می ماند در موارد کوتاهی تغذیه ای که کمتر از این طول می کشد ادامه داد. اگر مایع داخل شکمی (اسید) منتشر شده، اختلالات خونریزی، انسداد در مسیر ورود و پریتونیت دارید، این روش قابل انجام نیست.
کاربرد سوند معده چیست؟
- برداشتن نمونه ادرار
- تغذیهی افرادی که قادر به تغذیه نیستند
- تخلیه ادرار
- ناتوانی در رفتن به توالت و مشکل در تخلیه
- تخلیه و ساکشن کردن ترشحات در بینی و معده
سونداژ معده برای چه کسانی توصیه می شود؟
افرادی که از جهت سیستم گوارشی و در نهایت تغذیه به مشکل دچار هستند، میتوانند از سوند معده بهره مند شوند.
- بیمارانی که توانایی عمل بلع را ندارند
- بیمارانی که با تغذیه از دهان نمی توانند کالری لازم را دریافت کنند
- کسانی که دچار بی‌هوشی و نیمه‌هوشی اند
البته باید این نکته را در نظر بگیرید که دارای منع مصرف برای موارد خاصی نظیر اسهال شدید و غیر قابل کنترل، یا اینکه فرد بیمار دچار شوک حاصل ازگردش خون ایسکمی روده هست. روده به دلایل مختلفی، دچار انسداد مکانیکی شده است.
بیشتر بخوانید: پرستار سالمند
سوند معده چگونه انجام می شود؟
پس از قرار دادن وضعیت لازم بر روی بیمار و انجام استریلیزاسیون، معده یا روده کوچک را با داروی حاجب و هوا با کمک یک لوله نازک که از بینی به معده یا روده کوچک پیش می‌رود، تحت آرام‌بخشی باد می‌کنند. محل ورود مشخص شده و بی حسی موضعی اعمال می شود. با کمک سیم و لوله وارد معده و روده می شود. بعد از اینکه مشخص شد در معده و روده است، لوله تغذیه قرار می گیرد. این فرآیند با کشیدن سیم ها و لوله های دیگر خاتمه می یابد. در حین عمل می توان از بخیه ها برای تثبیت معده به دیواره شکم استفاده کرد. این بخیه ها بعد از حدود 2 هفته قابل برداشتن است. ابتدا با دادن آب بررسی می شود که آیا لوله کار می کند یا خیر. پس از مشاهده عملکرد لوله، نحوه تمیز کردن لوله به بیمار نشان داده می شود.
نحوه استفاده از سوند معده
در وهله اول باید وسایل مورد نیاز سونداژ آماده شود که نظیر سرنگ گاواژ، یک ظرف مدرج و ظرف حاوی غذای رقیق شده می باشد و همینطور یک دستکش استریل، رسیور (reciver)، گوشی پزشکی، ژل محلول در آب و نوار چسپ مورد نیاز است، لوله گاواژ در اندازه‌های مختلف با شماره‌های 12، 14، 16 و یا 18 در افراد بالغ و 10 تا 14 برای کودکان و در نوزادان اندازه این لوله‌ها کمتر و در شماره‌های 5 تا 8 وجود دارد که شما می توانید با توجه به سن و نیاز بیمار آن را انتخاب کنید.بسته به اینکه بیمار بیهوش باشه و یا هشیار، نحوه قرار گیری مریض متفاوت می باشد، چند مرحله اصلی برای قرارگیری صحیح سوند در معده انجام می شود البته انجام این کار کاملا تخصصی می باشد.
همچنان بخوانید: پرستار کودک
عوارض سوند معده
- خونریزی در محل ورود، عفونت، آبسه، سپسیس
- آسیب، سوراخ، آسیب به اندام های موجود در مسیر دسترسی
- جابجایی، شکستگی لوله ها
انواع سوند چیست؟
سوند گذاری برای کاربرد های مختلفی انجام می شود که در متن ذیل به انواع آن اشاره کرده ایم، از آنجایی که عمل سوند گذاری بسیار حساس و مهم می باشد که باید توسط پزشک متخصص و پرستار بیمار و یا از طریق ویزیت پزشک در منزل انجام شود.
-
سوند ادراری
-
سوند معده
-
سوند ساکشن
-
سوند رکتال
بیشتر مطالعه کنید: تزریق و وصل سرم در منزل
نکاتی که باید هنگام گاواژ کردن بیمار رعایت کنید
- بعد از ناشتا بودن بیمار گاواژ انجام شود که توصیه می شود که با آب ساده، سرم 5 درصدی قند و آب میوه طبیعی مانند آب سیب انجام شود.
- در هر سه ساعت از 50 سی سی در شروع گاواژ استفاده شود اگر قابل تحمل بود زیر نظر پزشک می توانید در هر سه ساعت 25 سی سی به مقدار آن بی افزاید تابه میزان مورد نظر برسید.
- در نظر داشته باشید که مایع گاواژ باید در مدت زمان 10 الی 15 دقیقه تزریق شود و تحت هیچ عنوانی از وارد کردن فشار به پیستون سرنگ گاواژخودداری کنید.
- قبل از تغدیه ی بیمار حدود 30 الی 50 سی سی آب داخل لوله ها بریزید زیرا از مسدود شدن لوله ها، رشد باکتری جلوگیری می کند و موجب باز شدن لوله می شود.
- قبل از اینکه آب تمام شود لوله معده را با فشار انگشتان ببندید و سرنگ را از لوله معده جدا کنید.
- پیستون را داخل سرنگ قرار دهید و مجدداً سرنگ را به سر لوله وصل کنید با این کار از ورود هوا به داخل معده پیشگیری کرده اید، حال بیمار را به مدت ۳۰ دقیقه در همان وضعیت قرار دهید.
- پس از گاواژ سرتخت بیمار را حدااقل نیم ساعت پایین نیاورید و از آنجایی که ساکشن کردن باعث فشار آوردن به دستگاه گوارشی و تنفسی بیمار میشود و این کار سبب بالا آوردن غذا و برگشت غذا از معده به دهان و یا داخل NGT میشود بهتر است از ساکشن کردن یمار جلوگیری کنید.
استخدام پرستار در منزل
چنانچه شما یا هریک از اعضای خانواده تان در شرایطی قرار گرفتید که به پرستار در منزل برای انجام سوند معده نیاز داشتید کافیست از طریق تماس با ما، درخواست پرستار خصوصی در منزل را داشته باشید، این موسسه پرستاری با اعزام پرستار در تمامی نقاط کرج hc [lgi شما را در راه بهبودی کمک شایانی می کند.