انواع بخیه زدن

برای انجام جراحی، پزشک متخصص نیازمند به دستگاه و تجهیزات مختلفی است تا بیمار بهبود پیدا کند، در برخی از جراحی ها اگر بیمار دارای زخم و یا بریدگی باشد، پزشک متخصص برای پیشگیری از خون ریزی و عفونت باید زخم ها را ببندد و بعد از چند روز این زخم ها بهبود پیدا خواهند کرد، این روش بستن زخم اصطلاحا بخیه زدن نامیده می شود و روش های مختلفی طبق نوع زخم و شرایط بیمار وجود دارد، در این مقاله از سایت مرکز پزشکی مهرگان نو قصد داریم به انواع روش های بخیه زدن بپردازیم، با ما همراه باشید.

بخیه جراحی

بخیه جراحی از انواع وسایل و تجهیزات پزشکی کاربردی و ضروری به شمار می رود که حین انجام جراحی، پزشک مورد استفاده قرار می دهد. در واقع برای نگه داشتن بافت ها بدن بعد از جراحی از بخیه استفاده شده که شامل سوزن و نخ متصل می باشد. بخیه در انواع مختلفی انجام می شود که همینطور با جنس های گوناگونی از نخ در دسترس پزشکان قرار می گیرد، در ادامه این مطلب بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.

بخیه چیست؟

انتخاب صحیح مواد و روش صحیح بخیه زدن در کاربردهای جراحی بسیار مهم است. همانطور که ذکر شد بخیه زدن یک روش جراحی ضروری و پرکاربرد در انسان ها می باشد. پزشکان با توجه به وضعیت زخم ها، تکنیک های بخیه خاصی را اعمال می کنند. افرادی که عمل جراحی را انجام می‌دهند باید از سوزن‌ها، نخ‌ها، استحکام و استفاده از بخیه‌هایی با خواص مختلف آگاه باشند تا از بسته شدن صحیح زخم اطمینان حاصل کنند. 

بخیه های جراحی برای نگه داشتن بافت های بدن در کنار هم پس از جراحی یا آسیب استفاده می شود. دو نوع بخیه قابل جذب و غیر قابل جذب وجود دارد. با گذشت زمان، بخیه های قابل جذب به طور طبیعی در بدن تجزیه می شوند، در حالی که بخیه های غیر قابل جذب پس از مدتی برداشته می شوند.

مدت زمان جوش خوردن بخیه به عوامل مختلفی از جمله وضعیت سلامت بیمار، نوع بخیه، محل بخیه وابسته است. بطور معمول بخیه های جذبی 60 روز و بخیه های غیرقابل جذب کمی بیش از 60 روز طول می‌کشد تا جوش بخورند. پس از طی این مدت بخیه های جذبی استحکام خود را از دست می‌دهند و جذب بدن می‌شوند و بخیه های غیرجذبی نیز باید کشیده شوند. در ادامه مدت زمان کشیدن بخیه با توجه به جای بخیه بیان شده است:

1. بخیه صورت: 3 الی 5 روز بعد
2. بخیه پوست سر: 7 الی 10 روز بعد
3. بخیه بر روی دست: 7 الی 10 روز بعد
4. بخیه بر روی پاها: 10 الی 14 روز بعد
5. بخیه بر روی بدن: 10 الی 14 روز بعد
6. بخیه بر روی کف دست یا کف پا: 14 تا 21 روز بعد

انواع بخیه در منزل کرج

بهترین روش برای ترمیم پارگی‌ها و زخم ها بخیه زدن می باشد که این کار توسط موسسه پزشکی مهرگان نو در منزل کرج نیز قابل انجام می باشد، برای بستن زخم‌های عمیقی که باید در چند لایه ترمیم شوند از نخ های قابل جذب از جمله پلی‌گلی‌کولیک اسید (دکسون) و پلی‌گلکاپرون ۲۵ (مونوکریل) و پلی‌گلاکتین ۹۱۰ (ویکریل) استفاده می‌ شود. البته لازم به ذکر است که این نخ‌ها با سرعت‌های متفاوتی جذب بدن خواهند شد، معمولا همه آنها نهایتا ظرف ۸-۴ هفته جذب خواهند شد. نخ نایلون و سایر نخ‌های غیرقابل جذب تک‌رشته‌ای (مثل پلی‌پروپیلن [پرولن]) را باید کشید. نخ بخیه با توجه به میزان کشش پوست در محل زخم و همینطور  ضخامت پوست موضع توسط پزشک تعیین می شود. در برخی موارد طبق رنگ موی فرد، برای انجام بخیه از موی خود بیمار و یا بخیه آبی رنگ استفاده می شود.

• برای بخیه زدن به روی اندام ها و پوست سر از نخ های  ۰-۴ یا ۰-۵ استفاده می شود
• نخ‌های ۰-۳ و ۰-۴ برای دوختن زخم‌های روی تنه استفاده می شود.
• برای بخیه کردن زخم‌های روی صورت از نخ های ۰-۵ یا ۰-۶ استفاده می شود.
• از نخ‌های قابل جذب ۰-۳ یا ۰-۴ نیز برای پارگی‌های مخاطی مانند پارگی مخاط دهان، زبان یا ناحیه تناسلی استفاده می شود.

در نهایت می توان گفت که پس از آماده‌سازی زخم، روش مناسب برای بخیه زدن توسط پزشک انتخاب می شود. زخم عمیق و چند لایه را باید با استفاده از بخیه‌های غیرممتد ساده و نخ‌های قابل جذب ترمیم شود. پزشکان با صلاحدید خود از انواع خاصی از بخیه ها استفاده میکنند.

همچنین بخوانید: ویزیت پزشک در منزل کرج

انواع بخیه جذبی و غیر جذبی

• بخیه قابل جذب

بخیه های جراحی قابل جذب عموما در بافت های داخلی بدن استفاده می شود و توسط بدن جذب می شود و پس از مدتی در داخل بدن از طریق واکنش های آنزیمی و یا هیدرولیز تجزیه می شوند برخی از مواد مختلف بخیه مورد استفاده عبارتند از پلی گلیکولیک اسید، بخیه روده، پلی لاکتیک اسید، کاپرولاکتون و غیره.

• بخیه غیر قابل جذب

بخیه های غیر قابل جذب از پلی استر مصنوعی، پلی پروپیلن، نایلون یا ابریشم مخصوص ساخته می شوند. از این بخیه ها برای بستن زخم استفاده می شود. اگر قسمت خارجی بدن دچار جراحت شده باشد، از بخیه هایی استفاده می شود که بعد از مدتی توسط خود پزشک یا پرستار باز می شود.

البته شایان ذکر است که برخی از محل و قسمتها بدن که بسیار حساس هستند مانند قلب نباید از بخیه های جذبی استفاه کرد و همینطور از هر روش بخیه غیر قابل جذبی نیز نمی توان بهره مند شد، در چنین شرایطی پزشک از بخیه های مخصوصی که ساخته شده اند استفاده می کند که مانع از عفونت بدن نیز می شود.

انواع بخیه بر اساس مواد اولیه 

•  بخیه های مصنوعی:

• این نوع بخیه رایج تر است لذا حساسیت بافتی کمتری را ایجاد می کند و از موادی نظیر نایلون ساخته شده اند.

  بخیه های طبیعی: 

این نوع بخیه ها به علت حساسیت بافتی که ایجاد میکنند کمتر مورد استفاده قرار میگیرند و شامل بخیه های ابریشمی (silk) و کتگوت (catgut) است

انواع بخیه ها بر اساس روکش آن ها

روکشی که روی بخیه قرار می گیرد، دارای خاصیت ضد میکروبی بوده و ممکن است این روکش ها از سلول های بنیادی ساخته شده و در نهایت به بهبودی زخم کمک کند،  همچنین از روکش دارای مزیت های دیگری نظیر احتمال حساسیت بافتی کمتر و همچنین گره زدن و عبور از بافت توسط بخیه ی دارای روکش آسان تر می باشد. البته بخیه های تک رشته ای سخت تر از چند رشته ای ها روکش می شوند.

انواع بخیه بر اساس سوزن بخیه 

از قسمت های مهم بخیه سوزن آن است که باید دارای ویژگی های زیر باشد.

1. سوزن باید استحکام و مقاومت کافی را داشته باشد تا هنگام وارد شدن به بدن نشکند.
2. از فولاد ضد زنگ ساخته شود.
3. برای کاهش آسیب به بدن، سوزن باید ظریف و نازک باشد.
4. سوزن باید تیز بوده و با کمترین فشار وارد بافت بدن شود.

 انواع بخیه بر اساس تعداد نخ ها 

بخیه ها طبق تعداد و ظاهر نخ نیز دسته بندی می شود که به شرح زیر است:

• بخیه های تک رشته ای:

همانطور که از نامش پیداست، متشکل از یک نخ بوده و به آسانی از بافت های بدن قابل عبور می باشد. از این نوع بخیه برای قسمت های خارجی بدن استفاده می شود. از مزیتهای آن می شود که خطر عفونت کمتر و همینطور حساسیت بافتی کم آن اشاره کرد.

بخیه های چند رشته ای:

بخیه های چند رشته ای از تنیده شدن مقداری بخیه ی تک رشته ای ساخته شده اند و از همین جهت گره ی آن امنیت بیشتری نسبت به تک رشته ای دارد و احتمال باز شدن آن بسیار کم است و از معایب آن می شود به امکان عفونت اشاره نمود.

• بخیه های حاوی برآمدگی (خار):

برای مواردی که نیاز است بدون گره زدن، بخیه در بافت محکم باشد، از این نوع بخیه استفاده می شود که همان بخیه ی تک رشته ای است ولی تعدادی برآمدگی روی آن دارد.

اندازه ی بخیه 

اندازه ی بخیه تعیین کننده ی استحکام و قدرت کششی بخیه می باشد. از همین جهت بر اساس نوع بافت باید از بخیه ای استفاده کرد که اندازه ی آن مناسب باشد. هر چقدر شماره ی ان بزرگتر باشد، قطر بخیه کمتر است.

انواع تکنیک های بخیه زدن 

بخیه زدن طبق صلاح پزشک و همینطور بافت بدن تکنیک های خاصی دارد که می توان موارد زیر را فهرست کرد:

• بخیه ی پیوسته (Continuous):

در بخیه ی پیوسته، از یک نخ و زدن چندین بخیه استفاده می شود. از آنجایی که کشش در به طور همسان در نخ بخیه پخش می شود، در نهایت موجب می شود که بخیه بسیار محکم و مقاوم باشد.

• بخیه ی قطع شده (Interrupted):

در این روش پزشک یک بخیه را میزند سپس آنرا میبرد و سپس بخیه ی بعدی را می زد و در آخر زخم توسط بخیه های کنار هم زده شده، نگه داشته می شود. مزیتی که این زخم دارد، این است که در صورت باز شدن یکی از بخیه ها سایر بخیه ها وجود دارند.

•  بخیه ی دفن شده (Buried):

در روش پزشک گره ی بخیه را در زیر ناحیه ای که قرار است بسته شود، قرار میدهد. اغلب این نوع از بخیه ها باقی می ماند و برداشته نمی شود.

• بخیه ی زیر پوستی (Subcuticular):

در بخیه ی زیر پوستی پزشک بخیه را در لایه ی زیر پوست قرار می دهد و دو طرف بخیه را گره می زند.

• بخیه ی عمیق (Deep):

در این روش پزشک بخیه را در زیر لایه های بافتی که در زیر پوست می باشد، قرار میدهد. در ادامه پزشک به صلاحدید خود از تکنیک پیوسته و یا قطع شده استفاده میکند.

مراقبت از بخیه چگونه است؟

بخیه‌هایی که برای ترمیم زخم و یا بستن موضع جراحی در پوست توسط پزشک انجام شده است. باید به دقت مراقبت شده که برای کمک به شما لیست زیر را آماده کرده ایم:

• باید بخیه را بعد از سه روز بشویید از همین روی لازم است تا آن را تمیز و خشک نگه دارید
• در برخی موارد طبق دستور پزشک، باید زخم را بعد از یک روز با محلول سالین بشویید و بعد از آن به پانسمان به روش استریل بپردازید.
• در صورت مشاهده مایع زرد روشن، خونابه و ترشح عفونی از زخم حتما به پزشک مراجعه کنید.
• حداکثر تا دو روز بعد از بخیه زدن، برای کمتر شدن درد و تورم زخم را بالاتر از قلب نگه دارید.
• برای خطر عفونت پزشک متخصص گاهی پماد آنتی بیوتیک و ژل‌های مخصوص پانسمان را توصیه کند.
• زمان کشیدن بخیه به محل بستگی دارد. برای زخم‌های صورت مدت ۳ تا ۵ روز و برای بخیه در دست و پاها تا ۲ هفته زمان نیاز است. (که بالاتر به آن اشاره کردیم)

---

---