آشنایی با انواع سونوگرافی

یکی از بهترین روش های شناخته شده در دنیای پزشکی استفاده از سونوگرافی می باشد، این روش ها عموما برای مشاهده وضعیت داخلی برخی از اندام ها یا سایر جنبه های بدن انسان انجام می شود، تصویر بدست آمده سونوگرافی سایز، شکل و محل قرارگیری اندام های داخلی بدن یا بیماری را به دکتر نشان می دهد. هرچه توده و یا مشکل بزرگتر باشد نیازمند اشعه قدرتمندتری در تصویربرداری می باشد تا تصویر بهتری برای تشخیص بیماری وجود داشته باشد.

سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی یا Ultrasonography یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای ارزیابی ظاهر اندام های بدن استفاده می کند. کاوشگری که امواج صوتی بالا را به بدن منتقل می کند برای گرفتن سونوگرافی استفاده می شود. با قرار دادن این کاوشگر بر روی قسمت های خاصی از بدن، تصویری از سازه ها در نواحی مربوطه به دست می آید. از آنجایی که امواج صوتی برای به دست آوردن تصاویر در سونوگرافی استفاده می شود،  از آنجایی که هیچ عوارض جانبی شناخته شده ای ندارد، یکی از ایمن ترین روش های تصویربرداری به شمار می رود.هیچ خطر تشعشع در فرآیند سونوگرافی وجود ندارد. به همین دلیل سونوگرافی روشی است که با خیالی آسوده در نوزادان، خردسالان و زنان باردار قابل استفاده است. اگر تعجب می کنید، باید بدانید که کلیه، کبد، کیسه صفرا، طحال و سایر اندام های داخلی نمایش داده می شوند.

سونوگرافی برای چه بیمارانی استفاده می شود؟

سونوگرافی اغلب در دوران بارداری برای مشاهده رحم، تخمدان ها و رشد جنین مورد استفاده قرار می گیرد. به لطف این فرآیند تصویربرداری، رشد مغز، ستون فقرات و باسن نوزاد در رحم مادر به دقت دنبال می شود. سونوگرافی برای مناطق زیر در خارج از بارداری استفاده می شود:

• وضعیت قلب پس از حمله قلبی
• ناهنجاری در قلب
• برگشت دریچه یا نشت خون از دریچه ها
• معاینه تیروئید و پاراتیروئید
• تشخیص تومور در بافت نرم
• در مواردی مانند درد، تورم، عفونت
• تصویربرداری از اندام های داخلی مانند کلیه ها، پانکراس، کبد، کیسه صفرا، طحال، مثانه، بیضه ها و تخمدان ها
• ارزیابی التهاب مفاصل
• معاینه کره چشم
• بیوپسی سوزنی با نوک ریز و بیوپسی پستان
• چقدر قلب خون را خوب پمپاژ می کند
• عملکرد دریچه های قلب

سونوگرافی چگونه انجام می شود؟

1. قبل از تصویربرداری اولتراسوند، ممکن است از بیمار خواسته شود که لباس بیمارستان بپوشد.
2. با توجه به ناحیه ای که باید سونوگرافی انجام شود، ژل مبتنی بر آب روی پوست بیمار دراز کشیده روی تخت بیمار اعمال می شود. این ژل که در انتقال امواج صوتی نیز تاثیر دارد، به قسمت پروب دستگاه اولتراسوند نیز اجازه می دهد تا به راحتی روی پوست حرکت کند.
3. رادیولوژیست قسمت کاوشگر سونوگرافی را که امواج صوتی را ارسال می کند، بر روی ناحیه مورد نظر حرکت می دهد.
4. رادیولوژیست تصاویر منعکس شده از کاوشگر را روی صفحه نمایش روبروی خود دنبال می کند.
5. پروب سونوگرافی را می توان روی پوست حرکت داد تا تصویری مناسب و واضح به دست آورد.
6. پس از پایان فرآیند، ژل اعمال شده روی پوست تمیز می شود. از آنجایی که ژل بر پایه آب است، تمیز کردن آن بسیار آسان است.

قبل از انجام سونوگرافی چه اقداماتی لازم است؟

قبل از معاینه باید 1.5 - 2.5 لیتر آب مصرف شود و مثانه به طور کامل پر شود. سایر برنامه های خاص از نظر روش نمایش متفاوت هستند. بنابراین، آیا می توان سونوگرافی را با شکم پر انجام داد؟ اگر قرار است از اندام های شکم تصویربرداری شود، برای بیماران بالغ 8 تا 12 ساعت ناشتایی، به شرط شیردهی برای نوزادان تا یک ماهگی، 4 ساعت برای کودکان تا 5 سال و 6 ساعت برای کودکان لازم است. تا 10 سالگی.

انواع سونوگرافی

1. سونوگرافی کلیه
2. سونوگرافی داپلر
3. اکوکاردیوگرافی
4. سونوگرافی کبد
5. سونوگرافی سینه
6. سونوگرافی زنان و زایمان
7. سونوگرافی لگن
8. سونوگرافی داپلر رنگی
9. سونوگرافی رنگی
10. سونوگرافی تیروئید
11. سونوگرافی ترانس رکتال
12. سونوگرافی ترانس واژینال
13. سونوگرافی کل شکم (سونوگرافی شکم)

علت انجام سونوگرافی چیست؟

• بررسی غده تیروئید
• بررسی مشکلات دستگاه تناسلی مردانه و غده پروستات
• بررسی التهاب مفاصل (Synovitis)
• تشخیص بیماری متابولیک استخوان
• مشاهده تخمدان‌ها و رحم در زمان بارداری و همچنین نظارت بر روند رشد و تکامل جنین
• تشخیص مشکلات مثانه
• ارزیابی جریان خون در بخش‌ها و اندام‌های مختلف بدن
• کمک به انجام بیوپسی در تشخیص و درمان انواع تومورها
• آزمایش توده‌های پستانی

انواع سونوگرافی

• سونوگرافی تشخیص قلب و عروق (کاردیو)

برای تشخیص مشکلات قلبی پزشک متخصص، تصویربرداری قلب یا اکوکاردیوگراف را تجویز می کند، از طریق آن پزشک می تواند وجود انسداد یا زوال درعضله قلب را با در نظر گرفتن جریان خون و ساختار قلب تشخیص داده و به درمان آن اقدام کند. این تجهیزات از تصاویر دو بعدی و سه بعدی قلب و حفره های آن بهره مند می شوند. در نهایت پزشک با مشاهده تصاویر برای جلوگیری از آسیب به قلب، درمان را آغاز می کند که شامل جراحی و تغییر سبک زندگی می باشد.

• سونوگرافی نوروسونولوژی

یکی از تخصصی ترین روش های سونوگرافی،  تصویربرداری عصبی یا سونوگرافی نورسونولوژی می باشد که از دستگاه دیگری برای تصویر برداری استفاده می کند و از انواع فرکانس های پرتو تخصصی داپلر ترانس کرانیال (TCD) بهره مند می شود و این دستگاه جریان خون را در عروق موجود در مغز اندازه گیری و کنترل می کند که با دستگاه دیگری که قبلا برای زنان و زایمان استفاده میشد، متفاوت است. برای بررسی وجود اختلالات عصبی در بیماران نیز از این روش استفاده می شود و از مزیت های آن می شود به تصویربرداری از مغز نوزادان اشاره کرد که اغلب برای نوزادی که نارس هستند و یا ممکن است بیماری خاصی داشته باشند، انجام می شود و  تصاویر حاصل از سونوگرافی، فلج مغزی، اسپینا بیفیدا، سندرم داون و آنسفالیت را نشان می دهند.

نوروسونولوژی تصویربرداری از مغز، تصویربرداری از ستون فقرات و همچنین سیستم عصبی را شامل می شود. قبل از تولد نوزاد با استفاده از تصویر برداری می توان به بیماری ها پی برد که از می توان موارد زیر را فهرست کرد:

1. صرع
2. بیماری پارکینسون
3. تنگی کانال نخاع
4. اسکلروزچندگانه
5. فلج
6. میلیت
7. سکته
8. آنوریسم
9. بیماری آلزایمر
10. تومور مغزی

• سونوگرافی شکم

برای تصویر برداری از اندئام های داخلی شکم، از تصویربرداری یا سونوگرافی شکم از طریق متخصص استفاده می شود، به این صورت است که متخصص سونوگرافی شکم باید تمامی ناحیه شکم و اندام های داخلی را مشاهده و آزمایش کند. از مواردی که این تصویربرداری به نمایش می گذارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. طحال: تصویربرداری نشان می دهد که آیا طحال آسیب دیده یا بزرگ شده است
2. پانکراس. تصویربرداری طحال، وجود تومور و یا آسیب دیدگی طحال را نشان می دهد
3. کیسه صفرا: با تصویربرداری شکم می توان به صورت کیسه صفرا مشاهده کرد که در صورت وجود تجمع سنگ نیاز به درمان دارد زیرا باعث درد و التهاب در این قسمت بدن می شود
4. کلیه ها: از طریق کلیه ها می شود کیسه صفرا را تشخیص داد که معمولا دردناک می باشد و سبب تجمع مواد پروتئینی و معدنی در ادرار است
5. کبد: از طریق تصویر برداری می توان بیماری های کبد و آسیب های بافت کبد را شناسایی کرد
6. آئورت شکمی: آئورت یکی از رگ های خونی اصلی بدن می باد که خون را به بدن می رساند و از طریق آن، پزشک می تواند هر نقطه برآمده یا ضعیفی را در داخل آئورت تشخیص دهد که ممکن است برای بیمار عوارض ایجاد کند

• سونوگرافی لگن

سونوگرافی لگن از امواج صوتی برای تولید تصاویری از ساختارها و اندام های زیر شکم و لگن استفاده می کند. سه نوع سونوگرافی لگن وجود دارد: شکم، واژینال (برای زنان) و رکتوم (برای مردان). این آزمایشات اغلب برای ارزیابی سیستم تولید مثل و ادرار استفاده می شود. سونوگرافی ایمن، غیر تهاجمی است و از اشعه یونیزان استفاده نمی کند.

• سونوگرافی عضلات اسکلتی

سونوگرافی عضلات اسکلتی با تصویربرداری ازماهیچه ها، تاندون ها، رباط ها، اعصاب و مفاصل در سراسر بدن اعمال می شود. از این تصاویر برای جستجوی مشکلات مفصلی و آسیب بافت نرم می توان استفاده کرد. پزشک از تصاویر برای جستجوی آسیب هایی از جمله آرتروز، کیست، فتق، التهابات عضلانی، دیگر شرایط حاد عضلات، رگ به رگ شدن، فشار و پارگی استفاده می کند.

• سونوگرافی کلیه

سونوگرافی کلیه یک آزمایش ایمن و غیر تهاجمی است که از امواج صوتی برای تولید تصاویری از داخل کلیه ها استفاده می کند. این به پزشکان اجازه می دهد تا مشکلات ادراری را تشخیص داده و درمان کنند. بی خطر است و درد ایجاد نمی کند. تصویربرداری اولتراسوند به عنوان سونوگرافی نیز شناخته می شود. از یک پروب کوچک به نام مبدل و ژلی استفاده می کند که مستقیماً روی پوست قرار می گیرد. امواج صوتی با فرکانس بالا از پروب از طریق ژل و به بدن منتقل می شود. کاوشگر امواج صوتی جهنده را دریافت می کند. یک کامپیوتر از این امواج صوتی برای ایجاد یک تصویر استفاده می کند. از آنجایی که اولتراسوند تصاویر را در زمان واقعی می گیرد، می تواند اندام ها و ساختارهای داخلی بدن را در حال حرکت نشان دهد. این تصاویر همچنین می توانند جریان خون را در رگ های خونی نشان دهند.

• سونوگرافی زنان زایمان

برای تصویربرداری از جنین در دوران بارداری نیاز تا متخصص زنان و زایمان آنرا انجام دهد تا عوارض بارداری و یا ناهنجاری را بررسی کند و همچنین در تصویربرداری از رشد و تکامل جنین مهارت بالایی دارد. سونوگرافی زنان رایج ترین نوع سونو می باشد که برای اطمینان از سلامت نوزاد استفاده می شود.

• سونوگرافی داپلر

انعکاس امواج صوتی با فرکانس بالا با برخورد به سلول های خونی در رگ ها پاسخی به این سوال است که سونوگرافی داپلر چه رنگی است. سونوگرافی داپلر رنگی که حاوی تشعشع نیست و می تواند برای پیگیری برخی بیماری ها در خارج از بارداری ترجیح داده شود، به دستیابی به نتایج قابل اعتماد در جهت جریان و سرعت خون در رگ ها کمک می کند. مهم است بدانید که یک سونو معمولی تنها میتواند تصاویری ساده را نشان دهد اما سونو داپلر میتواند جریان خون را نیز نشان دهد. با استفاده از این سونوگرافی می توان بیماری های زیر را تشخیص داد:

1. لخته خون
2. کاهش گردش خون در پاها ( بیماری شریان محیطی)
3. برآمدگی عروق (آنوریسم)
4. باریک شدن شریان گردن ( تنگی شرایط کاروتید)
5. نارسایی وریدی
6. نقص دریچه قلب و بیماری های مادرزادی قلبی
7. انسداد شریانی

کاربردهای سونوگرافی چیست؟

پزشکان برای تشخیص مشکلات زیر از سونو استفاده می کنند:

• ورم
• عفونت
• درد

و همینطور یک روش مفید برای بررسی اندامهای داخلی بدن می باشد که به شرح زیر است:

• تخمدان
• مغز کودک نارس
• چشم
• غده تیروئید
• مقعد
• مغز نوزاد
• ستون فقزات نوزاد
• قلب و رگ های خونی شامل آئورت و دیگر شریان های اصلی
• کبد
• کیسه صفرا
• پانکراس
• کلیه
• مثانه
• بیضه

قیمت سونوگرافی در منزل کرج

قیمت سونوگرافی با توجه به روشی که باید انجام شود متفاوت است. برای قیمت سونوگرافی رنگی، منطقه ای که باید تصویربرداری شود و روشی که باید اعمال شود تعیین کننده است. به همین ترتیب، قیمت سونوگرافی بسته به منطقه ای که باید غربالگری شود، متفاوت است.

همچنین بخوانید:

خدمات رادیولوژی در منزل 

---

---