سکته قلبی ممکن است در هر سنی اتفاق بی افتد، بنابراین بهتر است تمامی علائم آنرا بشناسید تا به موقع متوجه شرایط خود بشوید،در واقع حمله قلبی ناتوانی عضله قلب در دریافت اکسیژن کافی در نتیجه انسداد ناگهانی سرخرگ های تغذیه کننده قلب و در نتیجه آسیب به بافت قلب است. با تجمع موادی مانند چربی و کلسترول بر روی دیواره رگ ها که جریان خون را به قلب می رساند، ساختارهایی به نام پلاک ظاهر می شود. تکثیر این پلاک ها به مرور زمان رگ را باریک می کند و ترک هایی روی رگ ایجاد می شود. لختههایی که در این ترکهای عروقی ظاهر میشوند منجر به انسداد سیاهرگها و ایجاد حمله قلبی میشوند.
سکته قلبی چیست؟
سکته قلبی که به نام حمله قلبی نیز شناخته می شود زمانی اتفاق می افتد که قسمتی از عضله قلب مقدار خون مورد نیاز را دریافت نکند، مهم است بدانید که اگر درمان برای بازگشت خون به عضله قلب به عقب بی افتد آسیب بیشتری به قلب وارد می شود. از دلایلی که جریان خون را متوقف می کند، می شود به اسپاسم شدید یا انقباض ناگهانی عروق کرونر اشاره کرد البته دلیل اصلی حمله قلبی، بیماری عروق کرونر (CAD) می باشد.
علائم سکته قلبی چیست؟
میزان افرادی که در اثر حمله قلبی جان خود را از دست می دهند 30 برابر بیشتر از افرادی است که در اثر تصادف می میرند. همانطور که مشخص است، تشخیص زودهنگام در مورد سلامتی جان انسان ها را نجات می دهد. به همین دلیل، بسیار مهم است که به محض مشکوک شدن به حمله قلبی به یک پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. در چنین مواردی که انجام هرچه زودتر در تشخیص بیماری بسیار مهم است، شناخت علائم ناشی از بیماری برای سلامت بیمار مهم و ضروری است.
شایع ترین علائم سکته قلبی ب شرح زیر است:
1. درد قفسه سینه
حمله قلبی اغلب باعث درد در وسط قفسه سینه می شود. این درد که معمولاً چند دقیقه طول می کشد. فشار را می توان به صورت سنگینی و فشرده شدن احساس کرد.
2. تنگی نفس
تنگی نفس، که یکی از علائم حمله قلبی است، ممکن است قبل یا بعد از درد در قفسه سینه ایجاد شود.
3. درد در قسمت فوقانی تنه
درد در پشت، شانه، گردن، فک، یک یا هر دو بازو و قسمت بالای معده یکی از علائم حمله قلبی است.
جدا از شایع ترین علائم، می توان علائم سکته قلبی را به شرح زیر فهرست کرد:
- حالت تهوع و استفراغ
- عرق سرد ناگهانی
- سرگیجه ناگهانی
- حملات ناگهانی که معمولاً در زنان دیده می شود
- افزایش تعداد شکایات موجود.
عوامل خطر سکته قلبی چیست؟
دو عامل خطر مهم وجود دارد که باعث ایجاد خطر حمله قلبی می شود: اولین مورد از این عوامل گروهی از "خطرات غیرقابل تغییر" است که نمی توانید هیچ تغییری در آنها ایجاد کنید. گروه ریسک غیرقابل تغییر را میتوان به صورت زیر دستهبندی کرد:
- عوامل ژنتیکی
- سن
- هورمون استروژن در برابر خطر حمله قلبی محافظت می کند نشان می دهد که خطر حمله قلبی در مردان و زنان یائسه بیشتر است
مردان و کسانی که سابقه خانوادگی حمله قلبی اولیه دارند بیشتر در معرض خطر حمله قلبی هستند. این خطرات به موازات افزایش سن بیشتر می شود.
دومین عامل خطر مهم در گروه "ریسک های قابل اصلاح" گنجانده شده است، زیرا بسته به تلاش خود فرد می تواند متفاوت باشد. میتوانیم گروه ریسکی را که میتوان آنها را تغییر داد به صورت زیر فهرست کرد:
- سیگار کشیدن
- دیابت
- فشار خون بالا
- چاقی
علائم ایست قلبی چیست؟
از شایعترین علائم ایست قلبی میتوان به موارد زیر را فهرست کرد:
- درد در ناحیه قفسه سینه
- تنگی نفس
- تپش قلب
- احساس ضعف
- از دست دادن تعادل و سقوط ناگهانی
- ندشتن نبض
- فقدان هوشیاری
علت سکته قلبی چیست؟
- سن بالا یکی از دلایلی است که خطر حمله قلبی را افزایش می دهد. زیرا با افزایش سن، خرابی در ساختار سیاهرگ ها رخ می دهد.
- چاقی که باعث اختلال در رگ های خونی، سفت شدن رگ ها و پیری زودرس می شود را می توان یکی از این دلایل نشان داد. فشار خون بالا، کلسترول و دیابت که با چاقی شروع می شود نیز جایگاه مهمی در علل سکته قلبی دارند.
- در نهایت، افزایش سطح خونی موادی مانند پروتئین واکنشی C، فیبرینوژن، هموسیستئین و لیپوپروتئین A تولید شده در کبد از جمله عواملی هستند که باعث حمله قلبی می شوند.
- یکی از مهم ترین دلایلی که خطر حمله قلبی را افزایش می دهد، سیگار است. خطر حمله قلبی در مردان و زنان سیگاری تقریباً سه برابر بیشتر است.
- نسبت LDL که به عنوان کلسترول بد خون تعریف می شود و با افزایش آن خطر حمله قلبی را افزایش می دهد. با مصرف غذاهایی مانند سوسیس، سوسیس، سرخ شده، میگو، لبنیات پرچرب، سس مایونز و خامه افزایش می یابد. بنابراین باید از مصرف این غذاها خودداری کرد.
- دیابت یکی از بیماری هایی است که باعث حمله قلبی می شود. مشخص است که بسیاری از بیماران دیابتی به دلیل حملات قلبی جان خود را از دست می دهند.
- با افزایش فشار خون، فشار رگ های خونی نیز افزایش می یابد و خطر حمله قلبی به موازات آن 50 درصد افزایش می یابد.
در صورت حمله قلبی چه کنیم؟
در صورت علائم بروز سکته قلبی بهتر است هر چه سریعتر اقدامات زیر را انجام دهید:
- لازم است تا به فوریت با اورژانس تماس بگیرید، زیرا پرسنل اورژانس میتوانند در راه رسیدن به بیمارستان درمان را آغاز کنند.
- آسپرین مصرف کنید. اگر به مصرف آسپرین حساسیت ندارید، یک قرص ۳۲۵ گرمی یا دو قرص ۸۱ گرمی بخورید.
- تا زمان رسیدن کمک منتظر بمانید و استراحت کنید، لازم است که خونسردی خود را حفظ کنید.
- فهرستی از داروهای خود را در کیف پول، دفترچه یادداشت و یا گوشی همراه یادداشت کنید.
- بنشینید یا دراز بکشید و هیچ گونه فعالیتی را انجام ندهید.
- نیتروگلیسرین مصرف کنید و اگر از نیتروگلیسیرین استفاده میکنید، از دوز نرمال آن را استفاده کنید.
تشخیص حمله و سکته قلبی چگونه است؟
آزمایش های تشخیص حمله قلبی به شرح زیر است:
- الکتروکاردیوگرام (ECG):
نوار قلب، اولین آزمایش برای تشخیص حمله قلبی، سیگنال های الکتریکی را هنگام عبور از قلب ثبت می کند.الکتروکاردیوگرام می تواند نشان دهد که آیا دچار حمله قلبی شده اید یا خیر. تکه های چسبنده (الکترود) روی سینه و گاهی اوقات روی بازوها و پاها قرار می گیرند. سیگنال ها به صورت امواج ضبط می شوند و روی صفحه نمایش داده می شوند یا روی کاغذ چاپ می شوند.
- آزمایش خون:
برخی از پروتئین های قلبی پس از آسیب ناشی از حمله قلبی به آرامی به خون نشت می کنند. برای بررسی این پروتئین ها (مارکرهای قلبی) می توان آزمایش خون انجام داد.
- اشعه ایکس قفسه سینه:
اشعه ایکس قفسه سینه وضعیت و اندازه قلب و ریه ها را نشان می دهد.
- اکوکاردیوگرافی (اکوقلب):
امواج صوتی (اولتراسوند) تصاویر متحرک قلب را ایجاد می کند. این آزمایش می تواند جریان خون را از طریق قلب و دریچه های قلب نشان دهد. اکوکاردیوگرام می تواند به تشخیص آسیب دیدگی ناحیه ای از قلب کمک کند.
- آنژیوگرافی:
یک لوله بلند و نازک (کاتتر) در یک سرخرگ، معمولاً در ساق پا، وارد می شود و به سمت قلب هدایت می شود. رنگ از طریق کاتتر جریان می یابد تا به شریان ها کمک کند تا در تصاویر ساخته شده در طول آزمایش واضح تر نشان داده شوند.
- سی تی اسکن قلب یا ام آر آی قلب:
این آزمایش ها تصاویری از قلب و قفسه سینه ایجاد می کنند. سی تی اسکن قلب از اشعه ایکس استفاده می کند MRI قلب از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر قلب استفاده می کند. برای هر دو آزمایش، عموماً باید روی میزی دراز بکشید که به یک دستگاه لولهای شکل کشیده میشود. هر دو آزمایش می توانند برای تشخیص مشکلات قلبی استفاده شوند. آنها می توانند به نشان دادن شدت آسیب قلبی کمک کنند.
درمان سکته و حمله قلبی چیست؟
همانگونه که در ابتدای متن به آن اشاره کردیم، هرچه درمان حمله قلبی به عقب بیوفتد بخش بیشتری از بافت عضله آسیب می بیند. به گونه ای که دچار آسیب و مرگ سلولی شود. در چنین شرایطی نیاز به درمان فوری برای بازیابی سطح اکسیژن و برقراری جریان خون می باشد، از همین روی پزشک در اولین اقدام اکسیژن را برای فرد تجویز می کند. البته نسبت به وسعت انسداد عروق کرونری و میزان جریان خون قلب، درمان سکته قلبی انجام می شود. در هر صورت مهم است تا به سرعت فرد به بیمارستان برای شروع درمان متنقل شود. و تیم پزشکی به سرعت شروع به بررسی وضعیت بیمار و درمان وی می کنند که شامل داروها و در برخی شرایط جراحی است.
درمان دارویی
برای درمان حمله قلبی از داروهای متنوعی استفاده میشود. پزشک متخصص با توجه به شرایط بیمار، ترکیبی از داروها را تجویز میکند که می توان موارد زیر فهرست کرد:
- داروهای ترومبولیتیک تنها در 12 ساعت اولیه پس از حمله قلبی استفاده میشوند. این داروها به شکستن لخته های خونی که جریان خون به قلب را مسدود می کنند، کمک می کنند. هر چه زودتر ترومبولیتیک پس از حمله قلبی تجویز شود، آسیب کمتری به قلب وارد می شود و شانس زنده ماندن بیشتر است.
- داروهای ضدآریتمی باعث توقف یا پیشگیری از بروز اختلال در ضربان طبیعی قلب میشوند.
- داروهای درد میتوانند به کاهش درد قفسه سینه کمک کنند. رایجترین نوع این داروها که در طول مراقبت از بیمارانی که دچار حمله قلبی شدهاند استفاده میشود، مورفین است. این دارو برای تسکین درد قفسه سینه که با نیتروگلیسیرین از بین نمی رود تجویز می شود.
- داروهای ضدانعقاد شامل آسپیرین و سایر داروهای رقیقکننده خون هستند. آسپرین لخته شدن خون را کاهش می دهد. به حرکت خون از طریق شریان باریک کمک می کند.
- نیتروگلیسرین درد قفسه سینه را تسکین میدهد و با انبساط رگها، عبور خون را تسهیل میکند. این دارو باعث گشاد شدن عروق خونی می شود. به بهبود جریان خون به قلب کمک می کند. نیتروگلیسیرین برای درمان درد ناگهانی قفسه سینه (آنژین صدری) استفاده می شود. این دارو به صورت قرصی که زیر زبان گذاشته می شود، قرصی برای بلعیدن یا تزریقی تجویز می شود.
همچنین بخوانید: