آزمایش خون میتواند برای شناسایی بسیاری از بیماریها و عفونتها کمک زیادی کند و بعد از پیدا کردن علت آنها به درمان بپردازید. این آزمایش خون که ساده هم هست نتایج خوبی را برای شما رقم می زند. شمارش خون (CBC) یک آزمایش خون است که بسیاری از ویژگی های مختلف خون شما را اندازه گیری می کند. CBC تعیین می کند که آیا افزایش یا کاهش در تعداد سلول های خونی شما وجود دارد یا خیر. مقادیر طبیعی بسته به سن و جنس شما متفاوت است، گزارش آزمایشگاهی شما محدوده های نرمال را برای سن و جنس شما ارائه می دهد، CBC که به عنوان آزمایش شمارش کامل خون نیز شناخته می شود، می تواند به تشخیص طیف گسترده ای از شرایط، از کم خونی و عفونت گرفته تا سرطان کمک کند.
- گلبولهای قرمز خون که اکسیژن را از ریهها به بقیه بدن میرسانند
- گلبول های سفید خون با عفونت مبارزه می کند. پنج نوع اصلی گلبول سفید وجود دارد مهم است بدانید که آزمایش CBC تعداد کل گلبول های سفید خون را اندازه گیری می کند.
- پلاکت ها، که به لخته شدن خون و توقف خونریزی کمک می کنند
- هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول های قرمز یافت می شود و اکسیژن را از ریه ها به بقیه بدن می رساند.
- هماتوکریت، اندازه گیری مقداری از خون شما از خون قرمز تشکیل شده است
شمارش کامل خون ممکن است شامل اندازه گیری مواد شیمیایی و سایر مواد در خون شما نیز باشد. این نتایج می تواند اطلاعات مهمی در مورد سلامت کلی شما و خطر ابتلا به برخی بیماری ها به پزشک شما بدهد.
شمارش کامل خون (CBC) چیست؟
شمارش کامل خون (CBC) یک آزمایش خونی است که معمولاً انجام می شود که معمولا به عنوان بخشی از یک چکاپ معمولی گنجانده می شود. CBC می تواند برای کمک به تشخیص انواع اختلالات مانند عفونت ها، کم خونی، بیماری های سیستم ایمنی و سرطان های خون استفاده شود. پزشک شما ممکن است به عنوان بخشی از معاینه شما یا برای نظارت بر سلامت کلی شما دستور شمارش کامل خون را داده باشد. علاوه بر این، آزمایش می تواند برای موارد زیر استفاده شود:
- تشخیص بیماری خون، عفونت، سیستم ایمنی و اختلال، یا سایر شرایط پزشکی
- پیگیری یک اختلال خونی موجود
- خونگیری برای شمارش کامل خون
شمارش کامل سلول های خونی یا complete blood count (CBC)، پرستار با استفاده از یک سوزن کوچک از رگ بازوی شما نمونه خون می گیرد. پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون به داخل لوله آزمایش یا ویال کشیده می شود. ممکن است زمانی که سوزن داخل یا خارج می شود کمی درد احساس کنید. این معمولا کمتر از پنج دقیقه طول می کشد.
سه نوع اصلی سلول های خونی که در شمارش کامل خون اندازه گیری می شوند کدامند؟
اندازه گیری تغییرات در سطح سلول های خونی می تواند به پزشک کمک کند تا سلامت کلی شما را ارزیابی کند و اختلالات را تشخیص دهد. این آزمایش سه نوع اصلی سلول های خونی را اندازه گیری می کند.
-
گلبول قرمز (گلبول قرمز) (RBC)
گلبول های قرمز خون، اکسیژن را در سراسر بدن شما حمل می کنند و دی اکسید کربن را حذف می کنند. CBC دو جزء گلبول های قرمز شما را اندازه گیری می کند:
- هموگلوبین: پروتئین حامل اکسیژن
- هماتوکریت: درصد گلبول های قرمز خون شما
سطوح پایین هموگلوبین و هماتوکریت اغلب نشانه کم خونی است، وضعیتی که زمانی رخ می دهد که کمبود آهن در خون وجود دارد. RBC در آزمایش خون تعداد گلبول های قرمز خونی است که اکسیژن را حمل می کنند را نشان می دهد، گلبول های قرمز مسئولیت انتقال اکسیژن را در بدن دارد
- MCHC در آزمایش خون، به معنای میانگین غلظت هموگلوبین سلولی است.
- RDW در آزمایش خون، قطر توزیع گلبول قرمز
- MPV در آزمایش خون، میانگین حجم پلاکت
- Hct در آزمایش خون یا هماتوکریت نسبت گلبول های قرمز به جزء مایع یا پلاسما در خون است.
- Hbg در آزمایش خون نشان دهنده هموگلوبین، پروتئین حامل اکسیژن در گلبول های قرمز است.
- MCV در آزمایش خون، میانگین حجم گلبول های قرمز را نشان می دهد.
- MCH در آزمایش خون، میانگین هموگلوبین سلولی را نشان می دهد.
-
گلبول های سفید (WBC)
گلبول های سفید به بدن شما کمک می کنند تا با عفونت مبارزه کند. CBC تعداد و انواع گلبول های سفید را در بدن شما اندازه گیری می کند. افزایش یا کاهش غیرطبیعی تعداد یا نوع گلبول های سفید خون می تواند نشانه عفونت، التهاب یا سرطان باشد. هر یک از سلول های موجود در دیفرانسیل WBC نیز عملکردهای خاصی دارند که هنگام تجزیه و تحلیل نتایج شمارش کامل خون مهم است. افزایش تعداد WBC اغلب به عنوان عفونت یا التهاب در بدن می باشد.
- بازوفیل ها
- ائوزینوفیل ها (نشان دهنده واکنش های آلرژیک)
- مونوسیت ها
- نوتروفیل ها (نشان دهنده عفونت باکتریایی)
- لنفوسیت ها (نشان دهنده عفونت ویروسی)
- پلاکت ها (PLT)
پلاکت ها به لخته شدن خون و کنترل خونریزی کمک می کنند. وقتی خونریزی از یک برش را متوقف کردید، بدانید که پلاکت کار خود را انجام می دهد. هر گونه تغییر در سطح پلاکت می تواند شما را در معرض خطر خونریزی بیش از حد قرار دهد و می تواند نشانه ای از یک وضعیت پزشکی جدی باشد.
نتیجهی آزمایش CBC چیست؟
نتیجهی آزمایش CBC متناسب با میزان گلبول خون متفاوت می باشد. در ادامه نتیجه نرمال برای بزرگسالان آماده است اما ممکن است این موارد در آزمایشگاههای مختلف اندکی متفاوت باشد که به شرح زیر است:
|
میزان طبیعی |
ترکیبات خون |
|
در مردان: 4.32-5.72 میلیون گلبول/ mcL در زنان: 3.90-5.03 میلیون گلبول/ mcL |
گلبول قرمز |
|
در مردان: 135-175 grams/L در زنان: 120-155 grams/L |
هموگلوبین |
|
در مردان: 38.8-50.0 درصد در زنان: 34.9-44.5 درصد |
هماتوکریت |
|
3500 تا 10500 گلبول/ mcL |
تعداد گلبول سفید |
|
150000 تا 450000/ mcL |
تعداد پلاکت |
علت انجام آزمایش CBC چیست؟
- تشخیص اختلالات سیستم ایمنی
- بررسی تاثیر داروهایی مصرفی بر تعداد سلول های خونی
- تشخیص علت علائم مانند: کبودی یا خونریزی، خستگی، سرگیجه یا ضعف، تب، حالت تهوع و استفراغ، التهاب (تورم و تحریک) در هر نقطه از بدن، درد مفاصل، مشکلات ضربان قلب یا فشار خون
- اگر مشکوک به عفونت باشید، پزشک آزمایش شمارش کامل خون را برای تشخیص تجویز می کند.
- بررسی اختلال خونی موجود
مطالعه بیشتر:
نتایج شمارش کامل خون CBC به چه معناست؟
CBC سلول ها را شمارش می کند و سطح مواد مختلف را در خون شما اندازه گیری می کند. دلایل زیادی وجود دارد که سطوح شما ممکن است خارج از محدوده طبیعی باشد. مثلا:
سطوح غیر طبیعی گلبول قرمز، هموگلوبین یا هماتوکریت ممکن است نشان دهنده کم خونی، کمبود آهن یا بیماری قلبی باشد.
تعداد کم گلبول های سفید ممکن است نشان دهنده یک اختلال خود ایمنی، اختلال مغز استخوان یا سرطان باشد.
تعداد بالای گلبول های سفید ممکن است نشان دهنده عفونت یا واکنش به دارو باشد.
اگر هر یک از سطوح شما غیر طبیعی باشد، لزوماً نشان دهنده یک مشکل پزشکی نیست که نیاز به درمان دارد. رژیم غذایی، سطح فعالیت، داروها، چرخه قاعدگی زنان و سایر ملاحظات می تواند بر نتایج تأثیر بگذارد. با پزشک متخصص خود صحبت کنید تا بفهمید نتایج شما به چه معناست. شمارش کامل خون تنها یکی از ابزارهایی است که پزشکان برای اطلاع از سلامت شما از آن استفاده می کند. سابقه پزشکی، علائم و سایر عوامل قبل از تشخیص در نظر گرفته می شود. آزمایشات اضافی و مراقبت های بعدی نیز ممکن است توصیه شود.
تفسیر نتیجه آزمایش CBC
|
مقادیر آزمایش CBC |
رنج نرمال |
| WBC (white blood cell) | بین 4300 تا 10800 سلول در میلی متر مکعب (سانتی متر) |
| RBC (red blood cell) | 4.2 تا 5.9 میلیون سلول در سانتی متر |
| Hemoglobin (Hbg) | 13.8 تا 17.2 گرم در دسی لیتر برای مردان 12.1 تا 15.1 گرم در دسی لیتر برای زنان |
| Hematocrit (Hct) | 45 تا 52 درصد برای مردان 37 تا 48 درصد برای زنان |
| Mean corpuscular volume (MCV) | بین 80 تا 100 فمتولیتر (کسری از یک میلیونم لیتر) |
| Mean corpuscular hemoglobin (MCH) | 27 تا 32 پیکوگرم (کسری کوچک از گرم) |
| Mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC) | 32 تا 36 درصد |
| Red cell distribution width (RDW) size and shape | بین 11 تا 15 |
| Platelet count | 150000 تا 400000 در هر سانتی متر |
| Mean platelet volume (MPV) | 6 تا 12 فمتولیتر (کسر بسیار کمی از لیتر) |