آنژیوگرافی قلب نوعی تست تهاجمی می باشد که برای مشاهده رگ های قلب و تشخیص تنگی ها و بیماری های مربوط به عروق کرونر قلب کاربردی بوده و انجام می شود. حفرات قلب و عروق اصلی مرتبط با قلب را می توان در کنار بررسی عروق کرونر قلب مشاهده نمود. اگر توانایی رفتن به بیمارستان را برای ویزیت پزشک ندارید می توانید از خدمات ویزیت پزشک در منزل موسسه پرستاری و پزشکی مهرگان نو بهره مند شوید.
آنژیوگرافی قلب چیست؟
آنژیوگرافی قلب روشی است که از تصاویر اشعه ایکس برای مشاهده رگ های خونی قلب استفاده می کند. این آزمایش معمولا برای بررسی وجود محدودیت در جریان خون به قلب انجام می شود. روشی که با استفاده از یک ماده با کنتراست بالا و اشعه ایکس ری شرایط رگ ها و میزان جریان درون آنها تصویربرداری و کنترل می شود آنژیوگرافی قلب از دو طریق ( از طریق دست و از طریق پا ) انجام می شود.
آنژیوگرافی عروق کرونر میتواند شرایط قلب و عروق خونی را تشخیص داده و درمان کنند. آنژیوگرافی، که می تواند به تشخیص بیماری های قلبی کمک کند، رایج ترین نوع روش کاتتریزاسیون قلبی است.
در طی آنژیوگرافی، نوعی رنگ که با دستگاه اشعه ایکس قابل مشاهده است، به رگ های خونی قلب تزریق می شود. دستگاه اشعه ایکس به سرعت یک سری عکس (آنژیوگرافی) می گیرد تا رگ های خونی دیده شوند. در صورت لزوم، پزشک می تواند شریان های مسدود شده قلب (آنژیوپلاستی) را در طی آنژیوگرافی عروق کرونر باز کند. گاهی پزشک مواردی را که در حین آنژیوگرافی قلب مشاهده شده است را به بیمار توضیح می دهد و نامه ای را به متخصص قلب بیمار می نویسد.
کاتتریزاسیون قلبی چیست؟
کاتتریزاسیون قلبی به طور گسترده برای تشخیص و درمان بیماری های مختلف قلبی استفاده می شود و می تواند برای تعیین میزان خونی که قلب در یک دقیقه پمپ می کند (برون ده قلبی)، برای تشخیص نقص های مادرزادی قلب، و برای شناسایی و بیوپسی تومورهای قلبی (مثلاً میکسوم) استفاده شود.
آنژیوگرافی قلب چرا انجام می شود؟
در صورت داشتن موارد زیر ممکن است پزشک شما انجام آنژیوگرافی قلب را توصیه کند:
- علائم بیماری عروق کرونر، مانند درد قفسه سینه (آنژین قلبی)
- درد قفسه سینه، فک، گردن یا بازو که با آزمایش های دیگر قابل توضیح نیست
- درد جدید یا افزایش یافته قفسه سینه (آنژین ناپایدار)
- نقص قلبی از بدو تولد (بیماری مادرزادی قلبی)
- نتایج غیر طبیعی در تست استرس قلبی غیرتهاجمی
- سایر مشکلات عروق خونی یا ضربه به قفسه سینه
- مشکل دریچه قلب که نیاز به جراحی دارد
از آنجایی که خطر عوارض کمی وجود دارد، آنژیوگرافی معمولاً تا پس از بررسیهای غیرتهاجمی قلبی مانند نوار قلب، اکوکاردیوگرام یا تست استرس انجام نمیشود.
چه افرادی بیشتر در معرض خطر برای آنژیوگرافی قلب هستند؟
افرادی که دارای شرایط زیر هستند بیشتر در معرض خطر برای آنژیوگرافی قلب هستند:
- افرادی که سابقه بیماری های کلیوی دارند.
- افرادی که دچار گرفتگی عروق هستند.
- افراد مسن
خطرات و عوارض آنژیوگرافی چیست؟
آنژیوگرافی قلب نیز مانند بسیاری از روش هایی که روی قلب و رگ های خونی انجام می شود، دارای خطرات خاصی است، مانند قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس استفاده شده. با این حال، عوارض عمده نادر است. خطرات و عوارض آنژیوگرافی قلب به شرح زیر است؟
- حمله قلبی
- سکته
- آسیب به شریان کاتتر شده
- ریتم نامنظم قلب (آریتمی)
- واکنش های آلرژیک به رنگ یا داروهای مورد استفاده در طول عمل
- آسیب کلیه
- خون ریزی بیش از حد
- عفونت
آنژیوگرافی قلب چگونه انجام می شود؟
آنژیوگرافی عروق کرونر برای دیدن رگ های قلب انجام می شود. در این تصویر از شریان اینگوینال (شریان فمورال) به عنوان مسیر دسترسی به ورید استفاده شده است. کاتتر (زرد) از طریق آئورت تا جایی که عروق قلب از آئورت خارج می شوند، پیش می رود.
آنژیوگرافی عروق کرونر معمولاً از شریان مچ دست راست یا چپ (شریان رادیال) برای رسیدن به عروق قلب استفاده می کند.
در مواردی که ورید مچ نمی تواند وارد شود یا مناسب نیست، از شریان مغبنی راست یا گاهی چپ استفاده می شود. محل تزریق با یک سوزن بی حس می شود و یک سوزن نازک وارد ورید می شود و یک غلاف پلاستیکی روی رگ قرار می گیرد تا بعدا خارج شود. در طی این روش، بیمار ممکن است گاهی اوقات درد خفیفی را احساس کند. این ناراحتی است که بیمار در تمام طول عمل تجربه می کند.
در فرآیند بعدی، بیمار چیزی احساس نمی کند. سپس لوله های توخالی (کاتترها) به قطر حدود 2 میلی متر به نام کاتتر (تصویر بالا) از طریق غلاف پلاستیکی وارد دهانه عروق قلب می شوند و از طریق این لوله ها ماده خاصی (ماده کنتراست) داده می شود. که باعث می شود رگ ها در زیر اشعه ایکس قابل مشاهده باشند و از زوایای مختلف مشاهده شوند. تصاویری از رگ ها گرفته شده است.
اگر آنژیوگرافی نکنیم چه میشود؟
آنژیوگرافی برای تشخیص گرفتگی رگ های قلب است اگر این گرفتگی مشخص و درمان نشود، احتمال وقوع سکته قلبی و پس از آن احتمال مرگ نیز افزایش می یابد.
آمادگی های قبل از آنژيوگرافی
6 تا 8 ساعت قبل از عمل آنژيوگرافی بيمار باید ناشتا باشد.
بررسی وضعیت حساسيت بيمار به دارو، مواد غذايی (غذاهای دريايی: ماهی و حساسيت به مواد يد دار)
مي توانيد داروهايتان را طبق نظر پزشک ادامه دهيد. صـبح روز آنژيـوگرافی داروهای انسولين، هپارين، گلی بن كلاميد و متفورمين را قطع كنيد. وارفارين نيز با توجه به جـواب آزمايش PT و طبـق دستور پزشک از چند روز قبل قطع شود.
نوار قلب و اكوكارديوگرافي از قبل گرفته شود.
داشتن همراه الزامی است
داشتن دفترچه بيمه.
چک کردن فشار خون، اگر مبتلا به فشار خون بالا و دیابت هستید لازم است آنرا با پزشک در میان بگذارید.
اقدامات لازم بعد از آنژیوگرافی قلب
چند ساعت بعد از تست نیاز لازم است که استراحت کنید و بهتر است که با همراهی یکی از دوستان و یا خانواده ی خود به منزل بروید. اغلب افراد قادر هستند که فعالیت های عادی خود را از روز بعد از سر بگیرند و گاهی نیز موقع بیرون کشیدن کانتر از بدن صدمه مختصری به آن ناحیه وارد می آید و درد شدیدی احساس می گردد که می توان با استفاده از مسکن این درد را مهار کرد.
آنژیو قلب چقدر طول میکشد؟
در روز کاتترگذاری، آمادهسازی و آنژیوگرافی روی هم رفته 2 تا 3 ساعت طول میکشد و پس از آن شما چندین ساعت، در اتاق ریکاوری (برگشت به حالت طبیعی) تحت کنترل خواهید بود. ممکن است قبل از انجام این بررسی از شما آزمایشهای خون، نوار قلب و تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس از قفسه سینه گرفته شود.
نتیجه آنژیوگرافی قلب
همانگونه که در ابتدای مقاله گفته شد، آنژیوگرافی می تواند به پزشکان نشان دهد که چه مشکلی در رگ های خونی بیمار وجود دارد . آنژیوگرافی می تواند موارد زیر را مشخص کند :
- چه تعداد از عروق کرونر توسط پلاکهای چربی مسدود یا باریک شده است (آترواسکلروز)
- محل اتصال انسداد در رگ های خونی را مشخص می کند .
- چقدر جریان خون در رگهای خونی مسدود شده است .
- توسط آنژیوگرافی می توان نتایج جراحی بای پس عروق کرونر قبلی را بررسی نمود.
- توسط آنژیوگرافی می توان جریان خون را از طریق قلب و رگهای خونی بررسی کرد .