سطح اکسیژن خون شما میزان اکسیژنی که با گلبول های قرمز در گردش است را اندازه گیری می کند. شما می توانید سطح اکسیژن خون خود را با یک پالس اکسی متر اندازه گیری کنید. این یک دستگاه کوچک است که به نوک انگشت شما می چسبد. نوری را به رگ های خونی کوچک انگشت خود بتابانید و اکسیژن را در نور بازتاب شده اندازه گیری کنید. با سایت موسسه پرستاری و پزشکی مهرگان نو همراه باشید تا در مورد سطح نرمال اکسیژن خون خود بیشتر اطلاعات کسب کنید.
اکسیژن خون چیست؟
همانطور که از مامش پیداست سطح اکسیژن خون، اکسیژنی است که در خون جریان دارد و در خون در گردش است. بیشتر اکسیژن توسط گلبول های قرمز خون حمل می شود که اکسیژن را از ریه ها جمع آوری کرده و به تمام قسمت های بدن می رساند. بدن به دقت سطوح اکسیژن خون را کنترل می کند تا آنها را در محدوده خاصی نگه دارد تا اکسیژن کافی برای نیازهای هر سلول در بدن وجود داشته باشد.
در واقع می توان کفت که سطح اکسیژن در خون شاخصی است که نشان می دهد بدن چقدر اکسیژن را از ریه ها به سلول ها توزیع می کند و می تواند برای سلامتی مهم باشد. از همین روی بدن به دقت این اکسیژن را مدیریت می کند.
سطح اکسیژن خون چگونه اندازه گیری می شود؟
سطح اکسیژن خون را می توان با استفاده از پالس اکسی متر اندازه گیری کرد.
کارآمدترین راه برای نظارت بر سطح اکسیژن خون، گاز خون شریانی یا ABG است. برای این آزمایش، نمونه خون از یک سرخرگ، معمولاً در مچ دست گرفته می شود. این روش بسیار دقیق است، اما می تواند باعث ایجاد درد شود.
انجام آزمایش ABG در خانه ممکن است دشوار باشد، بنابراین یک فرد ممکن است ترجیح دهد یک آزمایش جایگزین را با استفاده از یک دستگاه کوچک به نام پالس اکسیمتر انجام دهد. شما می توانید از خدمات ویزیت پزشک در منزل موسسه پرستاری و پزشکی مهرگان نو می توانید استفاده کنید.
این ابزار اندازه گیری یک گیره کوچک است که اغلب به انگشت متصل می شود، اگرچه می توان آن را روی گوش یا انگشت پا نیز گذاشت. با جذب نور از طریق نبض فرد، اکسیژن موجود در خون را به طور غیرمستقیم اندازه گیری می کند.
برای افرادی که میخواهند پالس اکسیمتر خریداری کنند، انواع دستگاههای با کاربرد آسان به صورت آنلاین وجود دارد که می توانید از طریق تماس با با اقدام به خرید دستگاه پالس اکسی متر کنید.
سطح نرمال و کم اکسیژن خون چقدر است؟
سطح طبیعی اکسیژن در خون از 75 تا 100 میلی متر جیوه متغیر می باشد، سطح اکسیژن خون کمتر از 60 میلیمتر جیوه کم در نظر گرفته میشود و فرد نیاز به مکمل دارد
هنگامی که سطح اکسیژن در خون در مقایسه با سطح متوسط یک فرد سالم بسیار پایین است، می تواند نشانه ای از وضعیتی باشد که به عنوان هیپوکسمی شناخته می شود. این به این معنی است که بدن برای رساندن اکسیژن به تمام سلول ها، بافت ها و اندام های خود مشکل دارد.
علائم سطح پایین اکسیژن خون چیست؟
تنگی نفس و ضربان قلب سریع از علائم سطح پایین اکسیژن خون می باشد و همچنین سطح پایین اکسیژن خون می تواند منجر به گردش خون غیرطبیعی شود و علائم زیر را ایجاد کند:
- درد قفسه سینه
- گیجی
- فشار خون بالا
- عدم هماهنگی
- اختلالات بینایی
- احساس سرخوشی
- ضربان قلب سریع
- تنگی نفس
- سردرد
- بی قراری
- سرگیجه
- تنفس تسریع شده
چه چیزی می تواند باعث هیپوکسمی شود و چه عوارضی دارد؟
هیپوکسمی یا سطح اکسیژن پایین به کاهش فشار جزئی اکسیژن در خون شریانی زیر 80 میلیمتر جیوه گفته می شود، همچنین می توان آن را به عنوان اشباع اکسیژن زیر 90.07٪ تعریف کرد.
داشتن سطح اکسیژن کمتر از حد طبیعی باعث ایجاد مشکل در تنفس یا سیستم گردش خون در شریان ها می شود و علائم مختلفی را ایجاد می کند.
علل پایین بودن میزان اکسیژن خون
هیپوکسمی یا سطح اکسیژن پایین مقادیر طبیعی دلایلی دارد که می توان موارد زیر را فهرست کرد.
- نبود اکسیژن کافی در هوا
- ناتوانی ریهها در استنشاق و ارسال اکسیژن به تمام سلولها و بافتهای بدن
- ناتوانی جریان خون در گردش به ریهها، جمع آوری اکسیژن و انتقال آن در سراسر بدن
لازم به ذکر است که شرایط و موقعیتهای پزشکی مختلفی میتواند موثر باشد که به شرح زیر می باشد.
- انسداد یک شریان در ریه، به عنوان مثال، به دلیل لخته شدن خون
- فیبروز ریوی یا اسکار و آسیب به ریهها
- وجود هوا یا گاز در قفسه سینه که باعث فروپاشی ریهها میشود
- مایع اضافی در ریهها
- آپنه خواب که در آن تنفس در طول خواب قطع میشود
- برخی داروها، از جمله برخی از داروهای مخدر و مسکن
- آسم
- بیماریهای قلبی، از جمله بیماریهای مادرزادی قلبی
- ارتفاع بالا
- کم خونی (آزمایش خون می تواند به شما کمک کند)
- بیماری مزمن انسدادی ریه یا COPD
- بیماری بینابینی ریه
- آمفیزم
- سندرم دیسترس تنفسی حاد یا ARDS
- پنومونی
درمان اکسیژن خون پایین
از جمله درمان های سطح پایین اکسیژن استفاده کردن از اکسیژن مکمل است، پزشک متخصص در مطب می تواند اکسیژن درمانی را شروع کند. البته ممکن است باتوجه به درخواست و نیاز شما پزشک قادر به تجویز استفاده از دستگاه اکسیژن ساز در منزل را دارد. شما می توانید با تغییر سبک زندگی خود سطح پایین اکسیژن خون خود را تا حدودی به سطح نرمال برسانید، از جمله از تغییرات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورزش منظم
- ترک سیگار
- اجتناب از دود دست دوم
- یک رژیم غذایی مغذی حاوی مقدار زیادی میوه، غلات کامل، پروتئین بدون چربی و سبزیجات
پالس اکسیمتری چیست؟
پالس اکسیمتری آزمایشی است که از یک دستگاه گیره مانند کوچک به نام پالس اکسیمتر برای اندازه گیری سطح اکسیژن خون استفاده می کند. هنگامی که نفس می کشید، ریه های شما اکسیژن را جذب کرده و به جریان خون می فرستند. این خون غنی از اکسیژن به قلب منتقل می شود و آن را به بقیه بدن پمپ می کند. سطح بسیار پایین اکسیژن در خون (اشباع اکسیژن) عملکرد صحیح بدن را دشوارتر می کند و باعث می شود اندام های حیاتی به طور خطرناکی تحت فشار قرار گیرند.
پالس اکسیمتری روشی سریع و بدون درد برای تشخیص اینکه آیا سطح اکسیژن شما خیلی پایین است یا خیر. درمان به موقع کمبود اکسیژن در خون از عوارض جدی جلوگیری می کند.