دگزامتازون چیست؟
دگزامتازون یا دگزا یکی از داروهای بسیار آشنا برای ما ایرانی ها است که برای درمان کرونا اغلب تزریق می شود. به عنوان یک داروی ضد التهابی. دگزامتازون التهاب قسمت های مختلف بدن را تسکین می دهد. به ویژه برای کاهش تورم (ادم) مرتبط با تومورهای ستون فقرات و مغز و درمان التهاب چشم استفاده می شود، آمپول دگزامتازون همچنین برای درمان سرطان، لوسمی، سندرم کوشینگ و سایر شرایط و بیماری های مختلف استفاده می شود، زیرا واکنش های طبیعی بدن را کاهش می دهد و تورم و حساسیت را کاهش می دهد. پزشک دوز آن را با توجه به عوامل متعددی از جمله شرایط پزشکی، سن و وزن بیمار تعیین می کند و از دوز تعیین شده توسط پزشک نباید بیشتر شود و یا باید به طور ناگهانی قطع شود، زیرا باید به تدریج قطع شود. تزریق دگزامتازون نباید برای افزایش وزن استفاده شود، زیرا درمان آن ضد حساسیت است و از عوارض دگزامتازون می توان به تورم بدن و همچنین افرادی که به دگزامتازون حساسیت دارند یا مبتلایان به بیماری های مزمن کبد، کلیه و سل، اختلال تیروئید یا بیماری های چشمی، با سایت موسسه پرستاری و پزشکی مهرگان نو همراه باشید.
برای چه مواردی از آمپول دگزامتازون استفاده می شود؟
- برای درمان یا پیشگیری از واکنش های آلرژیک
- به عنوان یک درمان برای برخی از بیماری های خود ایمنی، بیماری های پوستی، آسم و سایر بیماری های ریوی.پ
- برای درمان سرطان های مختلف مانند لوسمی، لنفوم و مولتیپل میلوما
- برای درمان تهوع و استفراغ مرتبط با داروهای شیمی درمانی خاص
- برای تحریک اشتها در بیماران سرطانی با مشکلات شدید اشتها استفاده می شود
- برای جایگزینی استروئیدها در موارد نارسایی آدرنال (تولید کم استروئیدهای ضروری تولید شده توسط غدد فوق کلیوی) استفاده می شود
کاربرد های دگزامتازون چیست؟
دگزامتازون یک داروی کورتیکواستروئیدی است که برای درمان بیماری های مرتبط با التهاب استفاده می شود. در درمان بیماری های روماتیسمی، اختلالات خونی، هورمونی و سیستم ایمنی، واکنش های آلرژیک، برخی مشکلات پوستی و چشمی، مشکلات تنفسی، برخی بیماری های روده ای و برخی سرطان ها موثر است. می تواند عوارضی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، نفخ معده داشته باشد. دگزامتازون باید تحت نظر پزشک مصرف شود و درمان به تدریج و تحت نظر پزشک قطع شود. هنگامی که دارو به طور ناگهانی قطع شود، علائم ترک مانند تب، سردرد، اختلال بینایی، احساس بیماری، درد عضلانی و مفاصل ممکن است تجربه شود. بر اساس نتایج یک کارآزمایی بالینی تازه منتشر شده، دگزامتازون اولین دارویی بود که نتایج مثبتی در درمان کرونا نشان داد و به طور گسترده در بریتانیا برای درمان کووید-19 استفاده میشود.
دگزامتازون دارای خواص ضد حساسیت، ضد فلوژیستی و تثبیت کننده غشا است و بر متابولیسم کربوهیدرات، پروتئین و چربی تأثیر می گذارد. اثر تسکین دهنده بر فرآیندهای التهابی دارد. به ویژه، آزاد شدن پروستاگلاندین ها را مهار می کند. اینها مواد پیام رسان هستند که نقش کلیدی در پیشرفت التهاب دارند. به دلیل طیف گسترده ای از اثرات، گلوکوکورتیکوئیدها مانند دگزامتازون می توانند عوارض جانبی زیادی داشته باشند. با این حال، این موارد معمولاً با کاربرد و دوز صحیح به خوبی قابل کنترل هستند. دگزامتازون یک کورتیکواستروئید طولانی اثر با مدت اثر تا 48 ساعت است. برای استفاده طولانی مدت بیش از 4 هفته، برای جلوگیری از سندرم کوشینگ، دوز روزانه 1.5 میلی گرم نباید بیشتر شود.
همچنین بخوانید: تزریق آمپول در منزل
عوارض آمپول دگزامتازون
دگزامتازون به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شود به ویژه در بیماران مبتلا به ذات الریه شدید، در حالی که مزایای آن در بیماران مبتلا به پنومونی غیر شدید کمتر مشخص است. به دلیل کوتاه بودن مدت درمان، کورتیکواستروئیدها حتی در صورت مصرف زیاد عوارض جانبی جدی ایجاد نمی کنند. سطوح بالای احتمالی گلوکز خون (هیپرگلیسمی) موقتی است. استفاده طولانی مدت (یعنی استفاده بیش از 2 هفته) ممکن است با عوارض جانبی مانند گلوکوم، آب مروارید، احتباس مایعات، فشار خون بالا، اثرات روانپزشکی (مانند نوسانات خلقی، مشکلات حافظه، گیجی یا تحریک پذیری)، افزایش وزن همراه باشد. یا افزایش خطر ابتلا به عفونت و پوکی استخوان.
برای تکرار، همه این عوارض جانبی با مصرف کوتاه مدت همراه نیستند (به جز هیپرگلیسمی، که ممکن است دیابت شیرین را تشدید کند).
- ضعف یا آرامش عضلانی
- تاری دید، دید تونلی، درد چشم، یا دیدن هاله اطراف نورها
- تنگی نفس
- تورم و افزایش وزن سریع
- افسردگی شدید، تغییر در رفتار و تفکر
- تشنج
-
رنگ سیاه مدفوع، یا خون درمدفوع یا ادرار
-
ضربان قلب تند یا کند
-
پانکراتیت، که منجر به درد شدید در قسمت فوقانی معده می شود که به پشت تابش می کند، استفراغ و حالت تهوع
-
سطح پایین پتاسیم در بدن که منجر به درد پا، یبوست، ضربان قلب نامنظم، تپش قلب، افزایش ادرار و تشنگی یا احساس بی حسی و گزگز می شود
-
فشار خون بالا که با سردرد شدید، تاری دید و خونریزی بینی همراه است
-
گرگرفتگی شدید و نوسانات خلقی
-
درد شدید استخوان
-
عود بیماری های عفونی
-
احتباس مایع
-
افزایش اشتها
-
تغییرات خلقی، اختلالات خواب
-
بثورات، کبودی یا تغییر رنگ پوست
-
ظاهر آکنه
-
افزایش تعریق و افزایش رشد مو
-
سردرد و سرگیجه
انواع دگزامتازون
- قرص دگزامتازون (پتاسیم):
- قرص دگزامتازون 0.5mg
- قرص دگزامتازون 0.75mg
- قرص دگزامتازون 1mg
- قرص دگزامتازون 1.5mg
- قرص دگزامتازون 2mg
- قرص دگزامتازون 4mg
- قرص دگزامتازون 6mg
- سوسپانسیون قابل تزریق یا آمپول دگزامتازون:
- آمپول دگزامتازون 4mg/mL
- آمپول دگزامتازون 10mg/mL
- الکسیر / محلول خوراکی دگزامتازون:
- 0.5mg/5mL
- کنسانتره خوراکی دگزامتازون (اینتنسول):
- 1mg/1mL
- پاکت پودر برای محلول خوراکی دگزامتازون:
- 50mg
- قطره استریل چشم و گوش
- قطره چشم دگزامتازون و قطره گوش دگزامتازون ۰.۱%.
سوالات متداول
عوارض آمپول دگزامتازون چیست؟
خارش و مشکل در تنفس همه اینها عوارض جانبی بسیار جدی هستند.
دگزامتازون چیست و چه کاربردی دارد؟
دگزامتازون التهاب قسمت های مختلف بدن را تسکین می دهد. به ویژه برای کاهش تورم مرتبط با تومورهای ستون فقرات و مغز و درمان التهاب چشم استفاده می شود. برای درمان یا پیشگیری از واکنش های آلرژیک.
از بین بردن عوارض دگزامتازون چگونه است؟
از آنجا که دگزامتازون، سیستم ایمنی را تضعیف میکند؛ ممکن است بدن در معرض عفونت قرار بگیرد. بنابراین حتما باید برای کاهش خطرات و عوارض دگزامتازون این کارها را انجام دهید:
- هر سال واکسن آنفلوانزا بزنید.
- علائم عفونت مانند تب، سرفه، درد یا تورم را جدی بگیرید و فورا با پزشک در میان بگذارید.
- مراقب باشید که دست خود را نبرید.
- در ورزشها مواظب باشید که دچار زخم نشوید.