زخم بستر به نام های زخم فشاری و زخم پوستی شناخته می شود که ضایعات پوست و بافت پوششی هستند که در اثر فشار طولانی مدت روی پوست ایجاد می شوند. آنها اغلب روی پوست روی نواحی استخوانی بدن مانند پاشنه پا، مچ پا، باسن و دنبالچه رشد می کنند. افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به زخم بستر هستند کسانی هستند که شرایطی دارند که توانایی آنها را برای تغییر وضعیت محدود می کند یا باعث می شود بیشتر وقت خود را روی تخت یا صندلی بگذرانند به خصوص افراد سالمند، ناتوان و دارای بیماری هایی که قادر به حرکت نیستند بیشتر رخ می دهند در ادامه مطلب قصد داریم به خطرات زخم بستر بپردازیم بنابراین ادامه مطلب را از دست ندهید...
علائم زخم بستر چیست؟
- تغییر رنگ و بافت پوست
- ورم
- ترشحاتی شبیه به چرک
- ناحیه ای از پوست که نسبت به نواحی دیگر در هنگام لمس سردتر یا گرمتر احساس می شود
زخم بستر بر اساس عمق، شدت و سایر ویژگی ها به یکی از چندین مرحله طبقه بندی می شود. درجه آسیب پوست و بافت از تغییر رنگ پوست تا آسیب عمیق که به عضلات و استخوان ها می رسد متغیر است. مکان های رایج برای زخم های فشاری را به شرح زیر می توان فهرست کرد:
- دنبالچه یا باسن
- تیغه های شانه و ستون فقرات
- پشت بازوها و پاهایی که روی صندلی قرار می گیرند
- پشت یا کناره های سر
- تیغه های شانه
- لگن، کمر یا دنبالچه
- پاشنه پا، مچ پا و پوست پشت زانو
خطرات زخم بستر
در وهله ی اول لازم است که اگر علائم هشدار دهنده زخم بستر را مشاهده کردید، موقعیت خود را تغییر دهید تا فشار روی ناحیه آسیب دیده بدن کاهش یابد. اگر در عرض 24 تا 48 ساعت بهبودی مشاهده نکردید، با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده علائم عفونت، مانند تب، ترشح از زخم، زخم بدبو، تغییر رنگ پوست، گرما یا تورم در اطراف زخم، لازم است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید، همچنین می توانید از خدمات پرستاری و پزشکی موسسه مهرگان نو مانند پرستار خصوصی در منزل بهره مند شوید.
عوامل خطر بیماری زخم بستر چیست؟
در نظر داشته باشید که اگر در حرکت کردن مشکل دارید و زمانی که نشسته اید یا در رختخواب هستید نمی توانید موقعیت خود را به راحتی تغییر دهید، خطر ابتلا به زخم بستر و یا عضوی از خانواده شما مبتلا به بیماری هایی با تحرک کم هستد بیشتر است، برخی از این عوامل به شرح زیر است:
- بی حرکتی این ممکن است به دلیل بیماری، آسیب نخاعی یا دلایل دیگر باشد.
- بی اختیاری پوست در اثر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض ادرار و مدفوع حساس تر می شود.
- اختلال حسی. آسیب های نخاعی، اختلالات عصبی و سایر شرایط می تواند منجر به از دست دادن حس شود. ناتوانی در احساس درد یا ناراحتی می تواند منجر به عدم آگاهی از علائم هشدار دهنده و نیاز به تغییر موقعیت شود.
- سوء تغذیه و عدم دریافت مایعات کافی. افراد برای حفظ سلامت پوست و جلوگیری از آسیب بافتی باید در رژیم غذایی روزانه خود مایعات، کالری، پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی کافی دریافت کنند.
- شرایط پزشکی که بر جریان خون تأثیر می گذارد. مشکلات سلامتی که می تواند بر جریان خون تأثیر بگذارد، مانند دیابت و بیماری های عروقی، خطر آسیب بافتی مانند زخم را افزایش می دهد.
مراجل زخم فشاری چیست؟
زخم های فشاری یا زخم بستر به چهار مرحله تقسیم می شوند:
مرحله اول: پوست در هنگام لمس قرمز و داغ به نظر می رسد. ممکن است احساس خارش داشته باشد.
مرحله دوم: زخم ها یا تاول های باز بی رنگ و دردناک ممکن است ظاهر شوند.
مرحله سوم: ظاهر دهانه مانند ممکن است به دلیل آسیب بافت زیر سطح پوست ایجاد شود.
مرحله چهارم: عفونت جدی پوست ممکن است. ماهیچه ها، استخوان ها و حتی تاندون ها دیده می شوند.
زخم عفونی مدت زمان بیشتری طول می کشد تا بهبود یابد و عفونت می تواند به قسمت های مختلف بدن سرایت کند.
راه های جلوگیری از زخم بستر چیست؟
بیماران زخم بستری باید به دقت تحت نظر باشند و با مشاهده مداوم محافظت شوند. در این مرحله، مهم است که بیمار بستری را در موقعیت های مختلف حداکثر دو ساعت نگه دارید. برای بیمارانی که می توانند بنشینند اما نمی توانند بایستند، زمان نشستن نباید بیش از 45 دقیقه باشد. در بیماران بستری، سر بیمار را نباید بیش از 30 درجه به حالت عمودیآورد، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد. در بیماران بستری در صورت امکان تخت بیمار باید از تخت هایی با خاصیت کاهش فشار انتخاب شود. پوشش های چند لایه نباید زیر بیمار قرار داده شود، این پوشش ها نباید مصنوعی باشند و باعث تعریق بیمار نشوند. عدم وجود چین و چروک و چین در پوشش ها جزییاتی است که نباید از آن غافل شد. هنگام قرار دادن بیمار در تخت برای جلوگیری از زخم باید مراقب بود که از اصطکاک جلوگیری شود و بیمار باید با پوشش رابط به بالا و پایین حرکت کند.